рдЬрддाрддрддै рдирдХ्рд╕рд▓рдмाрд░ी

рддुрд╣िрдПрдХो рд╕рдкрдиाрдХो рдХुрдиै рдЧрди्рдз рд╣ुрди्рдЫ рдХि рд╣ुँрджैрди ? рдзेрд░ैрд▓े рд╕рдкाрдЯ рдЙрдд्рддрд░ рджिрдиेрдЫрди्, рд╕рдкрдиाрдХो рдХुрдиै рдЧрди्рдз рд╣ुँрджैрди । рдХрд╕ैрд▓ाрдИ рд▓ाрдЧ्рди рд╕рдХ्рдЫ рдпो рдк्рд░рд╢्рди рдЖрдлैंрдоा рд╕िрдЬोрдкрдиिрдХ рдЫ ।

рдЖрдХ्рд░ोрд╢рд▓े рдЙрдоाрд▓ेрдХो рдХрдлी

рдХрдо्рддीрдоा рео рдШрди्рдЯा рдХाрдо, рео рдШрди्рдЯा рдЖрд░ाрдо рд░ рео рдШрди्рдЯा рдХिрддाрдм рд░ рдХрдлीрд▓ाрдИ рджिрдиे рд╕ुрдмिрд╕्рддा рд╕рдмैрд▓ाрдИ рдкुрдЧोрд╕् рднрди्рдирдХा рд▓ाрдЧि рдорд╕ँрдЧ рдиेрдкाрд▓ी рд░ рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рджुрдИрдЯा рднाрд╖ा рдЫрди् । рд╢ाрд╕рдХрд╣рд░ूрд╕ँрдЧ рдХрддि рдиाрд▓े рдмрди्рджुрдХ рдЫрди् ?

Thursday, January 25, 2018

рд╡िрдХाрд╕рдХो рдЧुрдЬрд░ाрддी рд░рд╡ैрдпा ?

рдЙрдЬ्рдЬ्рд╡рд▓ рдк्рд░рд╕ाрдИ

рдмाрд╣िрд░ рдЖрдЗрд░рд╣ेрдХा рдЦрдмрд░рд╣рд░ू рд╕рд╣ी рд╣ुрди् рднрдиे рдХेрд╣ी рджिрдирдоा рдПрдоाрд▓ेрдиेрддा рдХेрдкी рдУрд▓ी рдиेрддृрдд्рд╡рдХो рд╕рд░рдХाрд░ рдмрди्рдиेрдЫ। рдоाрдУрд╡ाрджी рдХेрди्рдж्рд░ рдкाрд░्рдЯी рдПрдХрддाрдХो рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╕ुрдЪाрд░ु рд░рд╣ेрдХो рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕рдоा рд╕рд░рдХाрд░рдоा рд╕ाрдоेрд▓ рд╣ुрдиेрдЫ। рдпрд╕рд░ी рдмрдиेрдХो рд╕рд░рдХाрд░ рд╕्рдеिрд░ рд╣ुрдиे рджрд▓िрд▓ рд╕्рдеाрдкिрдд рдЫ। рдкाँрдЪ рд╡рд░्рд╖ рд╕рдд्рддा рд╕рдоीрдХрд░рдгрдХो рдЪाрдХाрдЪुрд▓ी рдзेрд░ै рдирдордЪ्рдЪाрдИ рд╡िрдХाрд╕ рд░ рд╕рдоृрдж्рдзिрдХो рдПрдХрд╕ूрдд्рд░ीрдп рдПрдЬेрди्рдбाрдоा рджрдд्рддрдЪिрдд्рдд рд╣ुрдиे рдмाрдЪाрдХрд╕рдо рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдЫ। рдиेрдкाрд▓ी рд░ाрдЬрдиीрддिрдоा рд╕्рдеाрдкिрдд рдпो рдоोрд╣рдХ рдХाрд░्рдпрд╕ूрдЪीрдоा рдЕрдбिрдЧ рд░рд╣рди рдПрдоाрд▓े рд░ рдоाрдУрд╡ाрджीрд▓ाрдИ рд╕рдЮ्рдЪाрд░рдоाрдз्рдпрдо рд░ рдЪрд▓्рддीрдХा рдмुрдж्рдзिрдЬीрд╡ीрдХो рдаूрд▓ो рдЬोрдб рдЫ।

рдПрдХрдЫिрдирд▓ाрдИ рдоाрдиौं рдпी рд╕рдмै рдЖрд╢्рд╡ाрд╕рди рдкूрд░ा рд╣ुрди рдеाрд▓े। рдПрдоाрд▓े рд░ рдоाрдУрд╡ाрджीрд▓े рд╕рд░рдХाрд░ рдмрдиाрдП, рдд्рдпрд╕рд▓ाрдИ рд╕्рдеिрд░рддा рджिрдП। рдпрд╕ैрдмीрдЪ рдкाрд░्рдЯी рдПрдХрддाрдХो рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рджाрдмीрдЕрдиुрд░ूрдк рдЕрдШि рдмрдв्рдпो рд░ рдХेрд╣ी рд╕рдордпрдоा рд╕рдд्рддाрд╕ीрди рджुрдИ рдкाрд░्рдЯी рдПрдХ рдмрдиे। рдЕрдм рдк्рд░рд╢्рди рдЙрда्рдЫ, рдЙрдиीрд╣рд░ूрд▓े рдЬрдирдорддрдмाрдЯ рдЕрдиुрдоोрджрди рдЧрд░ाрдПрдХो рд╡िрдХाрд╕ рд░ рд╕рдоृрдж्рдзिрдХो рдПрдЬेрди्рдбा рдХрд╕рд░ी рдЕрдШि рдмрдв्рдЫ ? рд╕рд░рдХाрд░ рдмрдиेрдХो рдХрддि рд╕рдордпрдоा рдЙрдиीрд╣рд░ूрд▓े рд╕ो рдХाрд░्рдпрд╕ूрдЪीрд▓ाрдИ рдаोрд╕ рдЖрдХाрд░ рджिрдиेрдЫрди् ? рдиेрдкाрд▓рд▓ाрдИ рд╡िрдХрд╕िрдд рд░ рд╕рдоृрдж्рдз рдмрдиाрдЙрди рдХे рдХे рдЧрд░्рдиेрдЫрди् ? рдХे рдХुрдиै рдЦाрд╕ рд╡िрдХाрд╕ рдоोрдбрд▓рдХो рдЖрд╡िрд╖्рдХाрд░ рдЧрд░्рдиेрдЫрди् рд╡ा рдХрддै рдк्рд░рдЪрд▓िрдд рдоोрдбрд▓рдХो рдЕрдиुрд╢рд░рдг ? рдд्рдпो рдоोрдбрд▓рд▓े рдиेрдкाрд▓ी рд╕рдоाрдЬрдХा рд╡िрд╢िрд╖्рдЯрддाрд▓ाрдИ рдХрддि рд╕рдо्рдмोрдзрди рдЧрд░्рдиेрдЫ ?

рдпी рдк्рд░рд╢्рдирд╣рд░ूрдХा рдЙрдд्рддрд░ рджिрдЗрдПрдХा рдЫैрдирди्।

рдПрдоाрд▓ेрдиिрдХрдЯ рдЕрд░्рдерд╢ाрд╕्рдд्рд░ी рддрдеा рдкूрд░्рд╡ рдЧрднрд░्рдирд░ рдпुрд╡рд░ाрдЬ рдЦрддिрд╡рдбाрд▓ाрдИ рд╕рдоृрдж्рдзिрд╕рдо्рдмрди्рдзी рдХेрд╣ी рдк्рд░рд╢्рди рд╕ोрдз्рдиुрдмाрд╣ेрдХ рдХुрдиै рдаोрд╕ рдЙрдд्рддрд░ рдЦोрдЬ्рдиे рдк्рд░рдпрдд्рди рднрдПрдХा рдЫैрдирди्। рдкрдд्рд░рдкрдд्рд░िрдХाрдХा рд╡िрдЪाрд░рдкृрд╖्рда рд░ рд╕рдо्рдкाрджрдХीрдп рдоूрд▓рддः рдХрдордЬोрд░ рдмрдиेрдХो рдХांрдЧ्рд░ेрд╕рд▓ाрдИ рд╕ुрдз्рд░िрди рдЙрдкрджेрд╢ рджिрдиे рддрдеा ‘рд╡ाрдо рдПрдХрддा’ рдХो рджीрд░्рдШाрдпू рд░ рд╕ुрд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдпрдХो рдХाрдордиा рдЧрд░्рдиेрдоा рд╕ीрдоिрдд рдЫрди्। рдХाрдардоाрдбौंрдоा рд╣ुрдиे рдЧोрд╖्рдаी рд░ рд╕ाँрдЭेрднेрд▓ाрдоा рднेрдЯ рднрдПрдХा рдиेрддाрд▓ाрдИ рдХрд╕ैрд▓े рд╕ोрдз्рдпो рднрдиे, рдЙрдиीрд╣рд░ू рд╡िрдХाрд╕рдХा рд▓ाрдЧि рдХुрд▓ рдЧाрд╣рд╕्рд░्рде рдЙрдд्рдкाрджрди рдмрдвाрдЙрдирдоा рд▓ाрдЧिрдкрд░्рдиे рдмрддाрдЙँрдЫрди्। рдмिрдЬुрд▓ी рдЙрдд्рдкाрджрди рд░ рд╡िрджेрд╢ी рд▓рдЧाрдиीрдХा рд▓ाрдЧि рдЙрдЪिрдд рд╡ाрддाрд╡рд░рдгрдХा рдХрдеा рдкрдиि рд╣ाрд▓्рдЫрди्। рдЪिрдиिрдпाँ рд╕рд╣рдпोрдЧрдХा рдЖрд╢ा рднрд░ोрд╕ाрдк्рд░рддि рдоुрд╕्рдХुрд░ाрдЙँрдЫрди्। рдмрд╕्।

рдЖрд░्рдеिрдХ рд╡ृрдж्рдзिрдХो рдоोрд╣рдЬाрд▓

рдПрдоाрд▓े рд░ рдоाрдУрд╡ाрджी рдХेрди्рдж्рд░рдХा рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖рдж्рд╡рдпрд▓े рд╢िрдХ्рд╖ा рд░ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдпрдоा рдиिрдЬी рд▓рдЧाрдиी рд░ рдХрд░्рдкोрд░ेрдЯ рдмрдЬाрд░рдХो рдк्рд░рд╡ेрд╢рд▓ाрдИ рд╕рдХाрд░ाрдд्рдордХ рдоाрдиेрдХा рдЫрди्। рдпी рджुрдИ рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдХो рд╕рдордЧ्рд░ рдЬिрдо्рдоा рд░ाрдЬ्рдпрд▓े рд▓िрди рдирд╕рдХ्рдиे рднрдПрдХाрд▓े рдмрдЬाрд░рдХो рдк्рд░рд╡ेрд╢рд▓ाрдИ рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рдоाрдиिрдПрдХो рдЕрди्рджाрдЬ рдЧрд░्рди рд╕рдХिрди्рдЫ। рдоुрдиाрдлाрд▓ाрдИ рдХेрди्рдж्рд░рдоा рд░ाрдЦेрд░ рдЧрд░िрдиे рд╢िрдХ्рд╖ा рд░ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдпрдХा рдиिрдЬी рдЙрдж्рдпрдорд▓ाрдИ рдХрдбाрдЗрдХा рд╕ाрде рдиिрдпрдорди рдЧрд░्рдиे рд╕рд╡ाрд▓рдк्рд░рддि рдЙрдиीрд╣рд░ूрдХो рдЙрджाрд╕ीрдирддा рдк्рд░рд╖्рдЯ рдЫ। рдиिрд░्рд╡ाрдЪрдирддाрдХा рджुрд╡ै рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖рд╣рд░ूрд▓े рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдоाрдкрджрдг्рдб рдирдкुрдЧेрдХा рдиिрдЬी рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╢िрдХ्рд╖рдг рдХेрди्рдж्рд░рд╣рд░ूрдХा рд╕рдо्рдмрди्рдзрдирдХा рдоाрдЧрдк्рд░рддि рджेрдЦाрдПрдХो рдРрдХ्рдпрдмрдж्рдзрддा рдиै рдкрд░्рдпाрдк्рдд рд╕рди्рджेрд╢ рд╣ो। рд╢िрдХ्рд╖ा рд░ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдпрдоा рдХрд░्рдкोрд░ेрдЯ рдмрдЬाрд░рд▓ाрдИ рдиिрдпрдордирдХो рдЙрд▓्рдЭрдирдоा рдирдкाрд░्рдиे рдЙрдиीрд╣рд░ूрдХो рдЙрдж्рджेрд╢्рдпрд▓े рд╡िрдХाрд╕рдХो рдЧुрдЬрд░ाрддी рд░рд╡ैрдпाрдХो рдЭрд▓्рдХो рджिрди्рдЫ।

рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдоोрджी рдиेрддृрдд्рд╡рдоा рднाрд░рддрдХो рдЧुрдЬрд░ाрдд рд░ाрдЬ्рдпрд▓े рд╡िрдХाрд╕рдоा рдаूрд▓ो рдлрдб्рдХो рдоाрд░ेрдХो рдХрдеा рднाрд░рддрдоा рдЬрддिрдХै рдиेрдкाрд▓рдоा рдкрдиि рдЪрд░्рдЪिрдд рдЫ। рдоोрджीрд▓े рдЧрд░ेрдХा рд╡िрдХाрд╕े рддрд░рдХ्рдХी рд╣ेрд░्рди рдЧुрдЬрд░ाрдд рдкुрдЧ्рдиे рдиेрдкाрд▓ी рд╡्рдпाрдкाрд░ी рд░ рдЙрдж्рдпрдоीрд╣рд░ूрдХो рд╕ंрдЦ्рдпा рдаूрд▓ो рдЫ। рдЕрд╣рдорджाрдмाрдж, рд╕ुрд░рдд, рдмрд░ोрджा рд░ рд░ाрдЬрдХोрдЯ рдЬрд╕्рддा рд╕рд╣рд░ рдкुрдЧेрд░ рдд्рдпрд╣ाँрдХा рдаूрд▓ा рдмाрдЯा, рдЙрдж्рдпोрдЧ, рдмрдЬाрд░ рд░ рдЕрдЧ्рд▓ा рдШрд░рдХा рдлोрдЯा рдЦिрдЪेрд░ рдЖрдЙрдиेрд╣рд░ूрдХो рд╕ंрдЦ्рдпा рдЙрддि рдиै। рдиेрдкाрд▓ी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рд╡ाрджрд▓े рдоोрджी–рдоाрдпाрдХो рдЬाрд▓ो рдирдЪ्рдпाрддेрд╕рдо्рдо рдзрдиाрдв्рдп рдиेрдкाрд▓ीрдмाрдЯ рдЧुрдЬрд░ाрддी рд╡िрдХाрд╕рдХा рдХрдеा рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕рдЮ्рдЬाрд▓рдоा рдЫाрдЙрдиे рдХ्рд░рдо рдж्рд░ुрдд рдеिрдпो। рд╡ाрдж рд░ рд╕िрдж्рдзाрди्рддрдоा рдлрд╕ेрдХाрд▓े рд╡िрдХाрд╕ рдЧрд░्рди рдирд╕рдХेрдХो рднрдиेрд░ рдиेрдкाрд▓рдХा рдкाрд░्рдЯीрдХो рдЖрд▓ोрдЪрдиा рдЧрд░्рдиेрд╣рд░ूрд▓े рд╕рдоेрдд рдЧुрдЬрд░ाрддрд▓ाрдИ рдиै рдоोрдбрд▓ рдмрдиाрдЙрдиे рд╕рд▓्рд▓ाрд╣ рджिрдиे рдЧрд░्рдеे।

рднाрд░рддрдХो рдк्рд░рдзाрдирдорди्рдд्рд░ीрдХा рд░ूрдкрдоा рдоोрджीрдХो рдЙрджрдп рд╣ुँрджै рдЧрд░्рджा рд╕िंрдЧो рднाрд░рддрдоा рдЧुрдЬрд░ाрддी рдоोрдбрд▓ рдЕрдкрдиाрдЗрдиे рдЦрдмрд░рд▓े рдпрд╣ाँрдХा рдаूрд▓ा рд╡्рдпाрдкाрд░ीрд▓ाрдИ рд╣ौрд╕्рдпाрдПрдХो рдеिрдпो। рд╡िрдХाрд╕ рд░ рд╕рдоृрдж्рдзिрдХा рдХोрд░ा рд╕рдкрдиाрдоा рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдЧрд░्рдиे рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рджрд▓рдХा рдиेрддाрдХाрд░्рдпрдХрд░्рддा рдкрдиि рдоोрджीрдмाрдЯ рд╣рджैрд╕рдо्рдо рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдеिрдП। рдк्рд░рдзाрдирдорди्рдд्рд░ी рдиिрд░्рд╡ाрдЪिрдд рднрдПрд░ рдкрд╣िрд▓ोрдкрдЯрдХ рдиेрдкाрд▓ी рд╕ंрд╕рдж्рдоा рдЖрдЗрдкुрдЧेрдХा рдоोрджीрдХो ‘рдкाрдиी рд░ рдЬрд╡ाрдиी’ рднाрд╖рдгрдмाрдЯ рднाрд╡рд╡िрд╣्рд╡рд▓ рднрдПрд░ рдкрдд्рд░рдкрдд्рд░िрдХाрдоा рдЙрдирд▓ाрдИ рдЬрд╡ाрд╣рд░рд▓ाрд▓ рдиेрд╣рд░ू рдЬрддिрдХै рдЙрдЪ्рдЪ рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рднрдПрдХो рднрдиेрд░ рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рдЧрд░्рди рдеाрд▓िрдпो। рднाрд░рддрдоा рд╡िрдХाрд╕–рдкुрд░ुрд╖рдХो рд░ूрдкрдоा рдЙрдирдХो рдЬрд╕рд░ी рдЖрдХ्рд░ाрдордХ рдк्рд░рдЪाрд░ рдЧрд░िрдпो, рдд्рдпрд╕рдХो рдк्рд░рднाрд╡ рдиेрдкाрд▓рдХा рдиेрддा, рдХाрд░्рдпрдХрд░्рддा, рдиीрддिрдиिрд░्рдоाрддा рддрдеा рдЕрд░्рдерд╢ाрд╕्рдд्рд░ीрд╣рд░ूрдоा рд╕рдоेрдд рдкрд░्‍рдпो।

рдк्рд░рднाрд╡िрддрд╣рд░ू рд╕рдмै рдЙрдирд▓े рдЧुрдЬрд░ाрддрдоा рдЧрд░ेрдХो ‘рдЧ्рд░ोрде’ рдХा рдЖँрдХрдбा рд╕ुрдиाрдЙँрдеे। рд╕рди् реирежрежрей–реирежрежрек рджेрдЦि реирежрезрез–реирежрезреи рд╕рдо्рдо рдЖрдЗрдкुрдЧ्рджा рдЧुрдЬрд░ाрддрдХो рдЖрд░्рдеिрдХ рд╡ृрдж्рдзिрдоा рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ्рдп рдлрд░рдХ рдЖрдПрдХो рд╕рдд्рдп рд╣ो। рддрд░ рдд्рдпрд╕рд▓े рдЧुрдЬрд░ाрддрдХा рдмрд╣ुрд╕ंрдЦ्рдпрдХ рдЬрдирддाрдоा рдХे рдлрд░рдХ рдкाрд░ेрдХो рдЫ рднрдиेрд░ рдирд╣ेрд░्рджा рд╡िрдХाрд╕рдХो рдХрдеा рдЕрдкूрд░ो рд╣ुрди्рдЫ। рдЕрд░्рдз–рд╕рдд्рдпрдХो рдЭрди्рдбा рд╣рд▓्рд▓ाрдПрд░ рдиेрдкाрд▓рдоा рдЧुрдЬрд░ाрддी рдоोрдбрд▓ рджोрд╣ोрд░्‍рдпाрдЙрдиे рд╕рдкрдиा рдмाँрдб्рдиेрд╣рд░ू рдЕрд╣िрд▓े рдоोрджीрдХो рдиाрдо рд▓िрди рдЕрди्рдХрдиाрдЙँрдЫрди्। рддрд░ рд╕рдоृрдж्рдзिрдХो рд╕рдкрдиाрдоा рдЖрд░्рдеिрдХ рд╡ृрдж्рдзिрдХो рдоोрджी рдЫाрдпा рдордбाрд░िрдПрдХो рд╕्рдкрд╖्рдЯ рджेрдЦ्рди рд╕рдХिрди्рдЫ। рд╕्рдоाрд░्рдЯ рд╕िрдЯीрдХा рдЧрдл, рдоेрдЯ्рд░ो рд░ेрд▓рдХा рдХिрд╕्рд╕ा рдЖрджिрд▓े рдЧुрдЬрд░ाрддी рд╢ैрд▓ीрдХै рдЫрдирдХ рд▓्рдпाрдЙँрдЫ। рдоोрджाीрдХो рдкрджрдЪिрди्рд╣ рдкрдЫ्рдпाрдЙँрджै рд╡िрдХाрд╕–рдкुрд░ुрд╖рдХो рд░ूрдкрдоा рдиेрдкाрд▓рдоा рдЙрджाрдЙрди рдЦोрдЬेрдХा рднाрд╡ी рдк्рд░рдзाрдирдорди्рдд्рд░ी рдУрд▓ीрдХो рд╡िрдХाрд╕–рдХрде्рдп рдХрдд्рддि рдкрдиि рдлрд░рдХ рдЫैрди।

рдЧुрдЬрд░ाрддी рд╡िрдХाрд╕рдХा рдмाрдЗрдк्рд░ोрдбрдХ्рдЯ

рдЧुрдЬрд░ाрддी рд╡िрдХाрд╕рдХो рд╕рдо्рдпрдХ рдЕрдз्рдпрдпрди рдЧрд░ेрдХी рдЕрд░्рдерд╢ाрд╕्рдд्рд░ी рдЗрди्рджिрд░ा рд╣िрд░्рд╡ेрдХा рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЧुрдЬрд░ाрддрдоा рдоूрд▓рддः рддीрди рдкрдХ्рд╖рдоा рдкрд░्рдпाрдк्рдд рдз्рдпाрди рдкु¥рдпाрдЗрдПрдХो рдеिрдпो। рдХрд░्рдкोрд░ेрдЯ рд▓рдЧाрдиी рднिрдд्рд░्рдпाрдЙрдирдХा рд▓ाрдЧि рдЪाрд╣िрдиे рдкूрд░्рд╡ाрдзाрд░рдХो рдж्рд░ुрдд рд╡िрдХाрд╕, рдХрд░्рдкोрд░ेрдЯ рдПрдХाрдЗрд╣рд░ूрдХो рд╕рд╣рдЬ рд╕рдЮ्рдЪाрд▓рдирдХा рд▓ाрдЧि рд╢ाрд╕рди рдк्рд░рдгाрд▓ीрдоा рдаूрд▓ो рдлेрд░рдмрджрд▓, рд▓рдЧाрдиीрдХो рдЖрдпрддрди рдмрдвाрдЙрди рдЗрддिрд╣ाрд╕рдоा рд╕рдмैрднрди्рджा рдмрдвी рдХрд░्рдкोрд░ेрдЯрд▓ाрдИ рд╕рд░рдХाрд░ी рд╕рд╣ुрд▓िрдпрдд рд░ рд╕ुрд╡िрдзा। рд╕рдбрдХ, рдПрдпрд░рдкोрд░्рдЯ рд░ рдКрд░्рдЬाрдЬрд╕्рддा рдкूрд░्рд╡ाрдзाрд░ рд╡ृрдж्рдзिрдоा рд╡िрд╢ेрд╖ рдЬोрдб рджिрдЗрдПрдХो рдеिрдпो। рд▓рдЧाрдиी рдк्рд░рд╕्рддाрд╡рд╣рд░ू рд╕рд╣рдЬै рдкाрд╕ рдЧрд░ाрдЙрди рдФрдкрдЪाрд░िрдХ рдЭрди्рдЭрдЯрд╣рд░ू рдШрдЯाрдЗрдпो, рдмैंрдХрдХो рдЛрдг рд╕рд╣рдЬ рдмрдиाрдЙрди рд╣рд░рд╕рдо्рднрд╡ рдк्рд░рдпрдд्рди рдЧрд░िрдпो। рд╕ाрдоाрди рд░ рд╕ेрд╡ा рдмिрдХ्рд░ीрдоा рд▓рдЧाрдЗрдиे рдХрд░рдХो рджाрдпрд░ा рдкрдиि рдШрдЯाрдЗрдпो। рдЬрд▓, рдЬंрдЧрд▓, рдЬрдоिрди рдЬрд╕्рддा рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рд╕्рд░ोрдд рджोрд╣рдирдоा рдиिрдЬी рдХрд░्рдкोрд░ेрдЯ рдХрдо्рдкрдиीрд╣рд░ूрд▓ाрдИ рдХाрдлी рд╕рд╣ुрд▓िрдпрдд рджिрдЗрдпो।

рдпрд╕рд░ी рдХрд░्рдкोрд░ेрдЯрд▓ाрдИ рдк्рд░рд╕рд╕्рдд рд╕рд╣ुрд▓िрдпрдд рджिрдПрдХा рдХाрд░рдг рд╢िрдХ्рд╖ा рд░ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдпрдЬрд╕्рддा рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдоा рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░рдХो рд▓рдЧाрдиी рди्рдпूрди рдмрди्рди рдкुрдЧ्рдпो। рд╕ाрдзाрд░рдгрддрдпा рдХुрд▓ рдЖрдпрдХो рел рджेрдЦि рем рдк्рд░рддिрд╢рдд рд╢िрдХ्рд╖ाрдоा рд▓рдЧाрдиी рд╣ुрдиे рдЧрд░ेрдХोрдоा реи рдк्рд░рддिрд╢рддрдоा рдЭрд░्‍рдпो, рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдпрдоा рек рджेрдЦि рем рдк्рд░рддिрд╢рдд рд▓рдЧाрдиी рд╣ुрдиे рдЧрд░ेрдХोрдоा рдд्рдпो рдШрдЯेрд░ реж.рео рдк्рд░рддिрд╢рддрдоा рдкुрдЧ्рдпो। рдпрд╣ी рджौрд░ाрди рдЧुрдЬрд░ाрдд рд░ाрдЬ्рдпрдХा рекрел рдк्рд░рддिрд╢рдд рдмाрд▓рдмाрд▓िрдХा рдХुрдкोрд╖рдгрдХा рд╕िрдХाрд░ рднрдП рднрдиे рдоाрддृ рдоृрдд्рдпुрджрд░ рдШрдЯ्рдиुрдкрд░्рдиेрдоा рджिрдирджिрдиै рдмрдв्рди рдеाрд▓्рдпो। рдирдм्рдмे рдк्рд░рддिрд╢рдд рдмрдвी рдордЬрджुрд░ рдЕрдиौрдкрдЪाрд░िрдХ рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдоा рдХाрд░्рдпрд░рдд рдЫрди्। рдЧुрдЬрд░ाрдд рд░ाрдЬ्рдпрдХा рдЖрджिрд╡ाрд╕ीрд╣рд░ूрдХो рдЕрд╡рд╕्рдеा рдЭрдиै рдЪिрди्рддाрдЬрдирдХ рдЫ। рдзेрд░ैрдЬрд╕ो рдХाрдо рдкाрдЗрдиे рдЖрд╢ाрдоा рд╕рд╣рд░ рдкрд╕्рди рдеाрд▓ेрдХा рдЫрди् рдЬрд╣ाँ рдЖрдзाрд░рднूрдд рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддाрд╣рд░ूрдмाрдЯ рд╕рдоेрдд рд╡рдЮ्рдЪिрдд рднрдПрд░ рдЙрдиीрд╣рд░ूрд▓े рд╕рдбрдХрдоा рдЬीрд╡рди рдЧुрдЬाрд░्рдиु рдкрд░ेрдХो рдЫ।

рдЙрдд्рдкाрджрдирдоा рд╣्рд░ाрд╕ рдЖрдПрд╕ँрдЧै рд░ोрдЬрдЧाрд░ी рдШрдЯ्рди рдеाрд▓ेрдХो рдЫ। рдЙрдж्рдпोрдЧрд╣рд░ूрдоा рдирдпाँ рд░ рдХिрдлाрдпрддी рдк्рд░рд╡िрдзिрдХो рдк्рд░рдпोрдЧ рдмрдв्рди рдеाрд▓ेрдкрдЫि рдеोрд░ै рдоाрдирд╡ीрдп рд╢्рд░рдордмाрдЯ рдзेрд░ै рдЙрдд्рдкाрджрди рдЧрд░्рди рдеाрд▓िрдпो। рдлрд▓рд╕्рд╡рд░ूрдк, рд░ोрдЬрдЧाрд░ीрдХो рдоाрдд्рд░ा рд╡ृрдж्рдзि рднрдПрди। рдмрдЬाрд░рдоा рдмрдв्рджै рдЧрдПрдХा рд░ोрдЬрдЧाрд░–рдЖрдХांрдХ्рд╖ीрд╣рд░ूрдХो рд╕ंрдЦ्рдпाрд▓ाрдИ рд╕рдо्рдмोрдзрди рдЧрд░्рди рдиिрд░्рдоाрдг рдХрдо्рдкрдиी, рд╕ेрд╡ा рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рд░ рдпाрддाрдпрдд рдоाрдд्рд░ै рд░рд╣े। рдЕрд░्рдерд╢ाрд╕्рдд्рд░ी рд╣िрд░्рд╡ेрд▓рдЧाрдпрддрд▓े рд╕рдо्рдкाрджрди рдЧрд░ेрдХो рдкुрд╕्рддрдХ ‘рдЧ्рд░ोрде рдЕрд░ рдбिрднेрд▓ोрдкрдоेрди्рдЯः рд╣्рд╡ीрдЪ рд╡े рдЗрдЬ рдЧुрдЬрд░ाрдд рдЧोрдЗрдЩ’ рдоा рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рдЧрд░ेрдЕрдиुрд╕ाрд░ рдпी рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдоा рдкाрдЗрдиे рд░ोрдЬрдЧाрд░ी рдиिрдпрдоिрдд рд░ोрдЬрдЧाрд░ी рдеिрдПрди, рдмрд░ु рдеोрд░ै рд╡ेрддрдирдоा рдХेрд╣ी рд╕рдордпрдХा рд▓ाрдЧि рджिрдЗрдиे рдЬाрдЧिрд░ рдеिрдпो। рдпрд╕्рддा рд░ोрдЬрдЧाрд░ीрдоा рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ाрдХा рдк्рд░ाрд╡рдзाрди рд╣ुँрджैрдирди् рд░ рдордЬрджुрд░рдХा рдЖрдзाрд░рднूрдд рдоाрдЧ рд░ाрдЦ्рдирд▓ाрдИ рдХुрдиै рдмрд▓िрдпो рд╕ंрдЧрдарди рдиिрд░्рдоाрдгрдХो рдЧुрди्рдЬाрдпрд╕ рдкрдиि рд╣ुँрджैрди। рдд्рдпрд╕ैрд▓े рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд░ рдк्рд░рд╡िрдзि рдкрдв्рди рд╣ौрд╕्рдпाрдПрдХा рдпुрд╡ा рдкрдвाрдЗ рд╕рдХेрдкрдЫि рджिрдЧो рдХाрдордХो рдЦोрдЬीрдоा рднौंрддाрд░िрдПрдХा рдЫрди्। рддिрдиै рдмेрд░ोрдЬрдЧाрд░ рдпुрд╡ा рд╕рд░рдХाрд░рдк्рд░рддिрдХो рдЖрдл्рдиो рд░ोрд╖рд▓ाрдИ рд╡िрднिрди्рди рдоाрдз्рдпрдордоाрд░्рдлрдд рд╡्рдпрдХ्рдд рдЧрд░िрд░рд╣ेрдХा рдЫрди्। рдкрдЯेрд▓ рдЬाрддिрдХा рд▓ाрдЧि рдЖрд░рдХ्рд╖рдгрдХो рдоाрдЧ рдЧрд░्рджै рд╕рдбрдХрдоा рдЙрд░्рд▓िрдПрдХा рдпुрд╡ा рдоूрд▓рддः рдоिрд╣िрдиेрддрд▓े рдкрдвेрд▓ेрдЦेрд░ рд░ोрдЬрдЧाрд░ी рдирдкाрдПрдХा рдпुрд╡ा рд╣ुрди्।

рд╣िрд░्рд╡ेрд▓рдЧाрдпрдд рдЕрдиुрд╕рди्рдзाрддाрд╣рд░ूрдХो рдиिрд╢्рдХрд░्рд╖ рдЫ, ‘рд╡ृрдж्рдзि рдоाрдеिрд▓्рд▓ो рд╡рд░्рдЧрдХा рд▓ाрдЧि рдоाрдд्рд░ै рднрдПрдХो рдЫ, рдЖрдзाрд░рднूрдд рддрд╣рдХा рдЬрдирддाрдоा рдкुрдЧेрдХो рдЫैрди। рдХेрди्рдж्рд░ рд░ рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░рд▓े рдмрдиाрдПрдХा рдЧрд░िрдмрдоुрдЦी рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдХुрдиै рдкрдиि рд▓ाрдЧू рднрдПрдХा рдЫैрдирди्। рдд्рдпрд╕ैрд▓े рдЧुрдЬрд░ाрдд рдоोрдбрд▓рдмाрд░े рдЧрд░िрдПрдХा рд╣рд▓्рд▓ा рдиिрд░ाрдзाрд░ рд░ рдЭुрдЯा рд╣ुрди्।’

рдирд╡рдЙрджाрд░рд╡ाрджрдХो рдмाрдЯो рд╕рдоाрдЬрд╡ाрдж ?

рд╕рддрд╣рдоा рджेрдЦिрдПрдХा рдк्рд░ाрд░рдо्рднिрдХ рд╕ंрдХेрдд рд╣ेрд░्рджा, рдЕрд╣िрд▓े рд▓рдЧाрдЗрдПрдХो рд╡िрдХाрд╕ рд░ рд╕рдоृрдж्рдзिрдХो рдиाрд░ा рдЧुрдЬрд░ाрддी рд╢ैрд▓ीрдХो рдирд╡рдЙрджाрд░рд╡ाрджी рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдмрд▓िрдпो рдмрдиाрдЙрдиे рдпрдд्рди рд╣ो। рд░ेрдоिрдЯेрди्рд╕рдХा рднрд░рдоा рдЪрд▓ेрдХा рдХेрд╣ी рд╕рд╣рд░рдмрдЬाрд░рдмाрд╣ेрдХ рдЕрди्рдпрдд्рд░ рдордз्рдпрдо рд╡рд░्рдЧрд╕рдоेрдд рд░ाрдо्рд░ोрд╕ँрдЧ рд╣ुрд░्рдХрди рдирд╕рдХेрдХो рдоुрд▓ुрдХрдоा рдирд╡рдЙрджाрд░рд╡ाрджी рд╡िрдХाрд╕рдХो рдк्рд░рднाрд╡ рдХрд╕्рддो рдкрд░्рдиेрдЫ рднрди्рдиेрдоा рдХрд╕ैрд▓े рдаोрд╕ рдЕрдз्рдпрдпрди рдЧрд░ेрдХो рдеाрд╣ा рдкाрдЗрдПрдХो рдЫैрди। рдЕрди्рдпрдд्рд░рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ेрд░्рджा, рдирд╡рдЙрджाрд░рд╡ाрджрдоा рд╕рдоाрди рд╡िрддрд░рдгрдХो рд╕рд╡ाрд▓ рдЕрд╕ाрди्рджрд░्рднिрдХ рд╣ुрди्рдЫ рднрдиे рд░ाрдЬ्рдп рдкрдиि рдЖрдл्рдиा рдоुрдЦ्рдп рджाрдпिрдд्рд╡рдмाрдЯ рд╡िрд╕्рддाрд░ै рдкрдЫि рд╣рдЯ्рджै рдЬाрди рдеाрд▓्рдЫ। рдЧुрдЬрд░ाрдд рдиै рджोрд╣ोрд░िрдпो рднрдиे рдд рд░ोрдЬрдЧाрд░ीрдХा рд╕рдо्рднाрд╡рдиा рдЕрдЭ рдХ्рд╖ीрдг рд╣ुँрджै рдЬाрди्рдЫрди्।

рдд्рдпрд╕рдЙрдкрд░ ‘рдкेрдЯ्рд░ोрди–рдХ्рд▓ाрдЗрди्рдЯ’ рд╕рдо्рдмрди्рдзрдоा рдЬेрд▓िрдПрдХो рднीрдордХाрдп рдкाрд░्рдЯी рд╕ंрдЧрдардирдХो рдк्рд░рднाрд╡ рдеेрдЧ्рдиुрдкрд░्рдиे рд╕рдорд╕्рдпा рдЫ। рдпрд╕्рддो рд╕рдо्рдмрди्рдзрдоा рдЕрдбिрдПрдХो рдмрд▓िрдпो рд╕ंрдЧрдардирд▓े рдк्рд░рдЧрддिрд╢ीрд▓ рдХाрдо рдЧрд░्рдирдоा рд╣ोрдЗрди, рднрдПрдХा рд╕्рд░ोрдд рджोрд╣рди рдЧрд░्рдирдоा рдкाрд░्рдЯीрдоाрдеि рдмрдвी рджрдмाрдм рджिрди्рдЫ। рджрдХ्рд╖рддा рд░ рд╕ीрдкрднрди्рджा рдмрдвी рд╣िрдЬो рдкाрд░्рдЯीрдХा рдиेрддाрд▓ाрдИ рдЪुрдиाрд╡ рдЬिрддाрдЙрди рдХाрдо рдЧрд░ेрдХा рд╡ा рдкैрд╕ा рдЙрдаाрдПрдХा рдХाрд░्рдпрдХрд░्рддाрд▓ाрдИ рдЬाрдЧिрд░ рд▓рдЧाрдЙрдиे рд╕ंрдпрди्рдд्рд░рдХा рд░ूрдкрдоा рдкाрд░्рдЯीрд▓े рд╕рд░рдХाрд░ рдЪрд▓ाрдЙँрдЫ। рд╕ाрдеै, рдиिрд░्рд╡ाрдЪрди рдЬिрдд्рди рдкैрд╕ाрдХो рдеैрд▓ो рдиेрддाрдХा рджैрд▓ाрдоा рдкुрд░्‍рдпाрдПрдХा рдардЧ рдаेрдХेрджाрд░, рдн्рд░рд╖्рдЯ рд╡्рдпाрдкाрд░ी рд░ рдЬाрдЧिрд░ेрдХा рдХрдм्рдЬाрдоा рд╕िंрдЧो рд╕рд░рдХाрд░ рдлрд╕्рдиे рд╕рдо्рднाрд╡рдиा рдкрдиि рдЙрдд्рддिрдХै рд╣ुрди्рдЫ। ‘рдХ्рд░ोрдиि рдХ्рдпाрдкिрдЯрд▓िрдЬ्рдо’ рдХो рдХрдЪрд▓्рдЯिрдПрдХो рд╕ुрдкрде рдЙрджाрд╣рд░рдг рдиै рдиेрдкाрд▓ рдмрди्рди рд╕рдХ्рдЫ।

рдирд╡рдЙрджाрд░рд╡ाрджी рд╡िрдХाрд╕े рдоोрдбрд▓рдмाрд░े рднाрд░рддрдоा рд▓ाрдоो рд╕рдордпрджेрдЦि рдмрд╣рд╕ рд╣ुँрджै рдЖрдПрдХो рдЫ। рд╕ाрдеै, ‘рдХ्рд░ोрдиि рдХ्рдпाрдкिрдЯрд▓िрдЬ्рдо’ рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕рд▓े рдиिрдо्рдд्рдпाрдПрдХा рдаूрд▓ा рд╕рдорд╕्рдпा рдкрдиि рдд्рдпрд╣ाँ рджेрдЦ्рди рдкाрдЗрди्рдЫ। рдЕрд╣िрд▓े рдиेрдкाрд▓рдоा рд╡िрдХाрд╕ рд░ рд╕рдоृрдж्рдзिрдХा рд╣рд▓्рд▓ा рдЧрд░्рдиेрд▓े рд╕рдоेрдд рддी рдмрд╣рд╕рдХो рдЕрдз्рдпрдпрди рдЧрд░े рдлाрдЗрджा рд╣ुрди्рдЫ। рд╕рдоाрдЬрд╡ाрджрдХा рдЙрдбрди्рддे рдЧрдл рдЧрд░्рдиुрднрди्рджा рдмрдвी рд╣िрддрдХрд░ рдЕрдордд्рд░्рдп рд╕ेрди рд░ рдЬрдЧрджीрд╢ рднрдЧрд╡рддी рдЬрд╕्рддा рд╡िрдж्рд╡ाрдирдХा рдмीрдЪрдоा рднрдПрдХा рд╡िрдХाрд╕рд╕рдо्рдмрди्рдзी рд╡िрдорд░्рд╢ рдЦोрдЬेрд░ рдкрдв्рдиु рд╡ेрд╢ рд╣ुрди्рдЫ। рд╕ेрди рдпрд╣ाँрдХा рдХрдеिрдд рд╡ाрдорд▓े рдЖрдлूрд▓ाрдИ рджाрдмी рдЧрд░ेрдХा рдЬрд╕्рддा рд╡ाрдо рд╣ोрдЗрдирди् рддрд░ рдЙрдирдХा рддрд░्рдХ рдз्рдпाрдирд╕ँрдЧ рдордирди рдЧрд░्рджा рдоाрдд्рд░ै рдкрдиि рдЕрдм рдмрди्рдиे рднрдиिрдПрдХो рд╕्рдеिрд░ рд╕рд░рдХाрд░рд▓े рдаूрд▓ा рдирдХाрдо рдЧрд░्рдирдмाрдЯ рдЖрдлूрд▓ाрдИ рдЬोрдЧाрдЙрди рд╕рдХ्рджो рд╣ो। рдирдд्рд░ рдЙрд╣ी рдкुрд░ाрдиो ‘рд╡ृрдж्рдз рднрдд्рддा’ рд▓ाрдИ рдиै рд╕рдоाрдЬрд╡ाрджी рдн्рд░ुрдг рднрдиेрд░ рдЬрдирддा рдЭुрдХ्рдпाрд░рд╣рдиुрдкрд░्рдиे рджुःрдЦ рдмेрд╣ोрд░्рдиुрдкрд░्рдиे рд╣ुрди्рдЫ।

рдЕрди्рдирдкूрд░्рдг рдкोрд╕्рдЯрдоा рдоंрдЧрд▓рд╡ाрд░, рдкुрд╕ резрео, реирежренрек рдоा рдк्рд░рдХाрд╢िрдд